دانه چیا

دانه چیا یکی دیگر از سوپر فودهاست که دردنیا محبوبیت زیادی پیدا کرده است.
سوپر فود: به مواد غذایی که از نظر ارزش غذایی بسیار غنی هستند خواص بسار زیادی دارندو وجود آن درسبد غذایی ما کمبود های رژیم غذایی را جبران می‌کند.

دانه چیا ،یک غذای کامل، مغذی سالم برای تمام گروه سنین است.

دانه ی چیا از خانواده ی کدام گیاهان هست؟

چیا(chia) گیاهی ست ازخانواده نعناعیان

دانه ای که وقتی درآب یا هرمایع دیگری خیسانده شوند حالت ژله ای به خود می‌گیرد.

کشت این دانه درچه مناطقی از جهان هست؟

این گیاه بومی مناطق جنوب مکزیک وشمال گواتمالا ست.اما امروزه نه تنهادراین دومنطقه
بلکه در تمام دنیا کشت می‌شود.

آزتک ها ومایاها دو تمدن قدیمی درآمریکا مرکزی از ۳۵۰۰ سال قبل ازمیلاد مسیح از دانه چیا درتهیه غذاوداروهای سنتی خود استفاده می‌کردند.

واژه چیا(chia)

به زبان مایایی به معنای “قدرت”است.دانه ی چیا آنقدربرای آزتک هاارزشمند بودکه اغلب از آن به عنوان پول رایج قانونی استفاده می‌کردند.
در دهه ی ۱۹۹۰ چیا توسط دکتر وین کوتا مجددا کشف شد.دکتر کوتز،پروژه ای در آرژانتین سرپرستی می‌کرد که هدف آن یافتن محصولات زراعی ارزشمند بود تا کشاورزان آن مناطق بتوانند از پرورش آنها بهره مند شوند. او وقتی دانه ی چیا را آنالیز کرد،به ارزش تغذیه ای خارق العاده آن پی برد وتمام تحقیقاتش را به باز گرداندن چیا به سطح تجاری اختصاص داد. تا مردم سراسر دنیا بتوانند ازاین دانه ها بهره مند شوند.

بزرگترین تولید کننده چیا در دنیا مکزیک است.

ارزش غذایی دانه چیا:

۱.کربوهیدرات: کربو هیدرات دانه چیا درواقع ازنوع کربوهیدرات پیچیده است که شامل فیبر، پروتئین وچربی می‌شود. این دانه حاوی مقدار زیادی فیبر است که باعث کنترل سطح قند خون می شود.
حاوی اسیدهای چرب امگا3 است که برای سلامت قلب وعروق مفید است.
میزان کربوهیدرات چیا نسبت به برنج ، جو، جو دوسر، گندم وذرت کمتر است اما نسبت به آن ها فیبر بیشتری دارد.
۲.پروتیین و اسیدهای آمینه: دانه چیا سرشار از پروتئین گیاهی ست و پروتئین آن نسبت به غلات بیشتر است.تقریبا ۱۸ تا ۲۴ درصد جرم این دانه را پروتئین تشکیل می‌دهد.دانه چیا حاوی ۹ اسید آمینه ضروری بدن است. مهمترین حسن این محصول پروتئین دانه ی چیا گلوتن ندارد. بنابراین بهترین انتخاب برای افراد حساس به گلوتن هست.

۳. ترکیبات فنولی وپلی فنولی: دانه ی ریز مغذی چیا خشک حاوی ۸/۸ درصد ترکیبات فنولیک وپلی فنولی است. این ترکیبات به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی برای حفظ سلامتی مفید است.

آنتی اکسیدان ها دربدن برعلیه رادیکال های آزاد عمل می‌کنند ‌. واثر آن را خنثی ، بنابراین
به این واسطه ازسرطان پیشگیری می‌کند.

۴.اسیدهای چرب غیر اشباع: حدودا ۳۹ درصد ازوزن دانه چیا را روغن تشکیل می‌دهد. این روغن سرشار از اسیدهای چرب غیر اشباع مفید به ویژه امگا3 وامگا6می باشد. مزیت چیا نسبت به غذاهای دریایی این است که میزان اسیدهای چرب اشباع دانه چیا بسیار کمتر واسید چرب غیر اشباع (AIA ) آن بیشتر است. ضمنا بعضی افراد از طعم وبوی ماهی حس خوبی ندارند.پس انتخاب دانه ی چیا براین افراد مفید است.

۵.انواع ویتامین (B1.B2.B3.A.K.E.D)
سرشار از ویتامین B1 (تیامین) و ویتامین B2و ویتامین B3 پتاسیم ، کلسیم،منگنز،فسفر،منیزیم،زینک است.

۶.مواد معدنی (فسفر،کلسیم،پتاسیم،منیزیم)
مواد معدنی موجود در چیا بیشتر از سایر غلات است‌.دانه ی چیا به دلیل کلسیم بالا یک منبع کلسیم فوق العاده برای افرادی که منع مصرف لبنیات دارند. مانند افراد بلغمی مزاج ( بخاطر سرد وتر بودن زیاد مصرف لبنیات براشون منع شده است ).یا افرادی که حساسیت گوارشی به لبنیات دارند.

۷.فیتو استرول ها: ساختارش مانند کلسترول دربدن است.این ماده مانع جذب کلسترول می‌شود. پس درکاهش سطح کلسترول موثرند.

روش مصرف:

این دانه ی ریز مغذی دارای عطر و طعم خاصی نیست و مزه غذا را تعقیر نمی‌دهد وبه صورت کامل،آرد،لعاب دانه،ژل و روغن درهرنوشیدنی وغذایی میشه استفاده کرد.

دانه چیا باید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه درآب یا هرمایع دیگری مانند شیر یا انواع آبمیوه خیسانده شود.

نگهداری دانه چیا:

ماندگاری طولانی دارد.ومی توان حتی تا ۲ سال خارج ازیخچال درظرف درپوش دار درجای خشک وخشک نگهداری کرد.

فواید دانه چیا:

۱.افراد دارای وزن بالا: سرشار از پروتئین وفیبر است.این دوماده باعث حس سیری وکاهش وزن می‌شود. فیبر بالا وامگا موجود درآن امکان سرکوب اشتها را ایجاد می‌کند برای کاهش وزن بهتر است یا صبح ها یا نیم ساعت قبا ازوعده ی غذایی مصرف شود.
۲.افراد با چربی خون بالا:شناخته شده ترین منبع گیاهی نوعی اسید چرب غیر اشباع امگا واسید چرب(ALA) است که به کاهش(LDL) کلسترول بد وافزایش HDLکلسترول خوب وکاهش تی گلیسرید کمک می‌کند.

۳.افراد مبتلا به دیابت نوع ۲: به دلیل مقدار بالای فیبر موجود دراین محصول قند را کاهش می‌دهد. اثر ضد انعقادی و ضد التهابی آن هم ممکن است به پیشگیری ازسکته مغزی وحمله قلبی دربیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک کند.

۴.افراد مبتلابه عارضه های کبدی: یکی از گزینه های است که در کنترل کبد چرب استفاده می‌شود.

۵.افرادبا فشار خون بالا:مصرف چیا در رژیم غذایی افراد مبتلابه فشارخون بالا،چه کسانی که تحت درمان دارویی هستند وچه کسانی که تحت درمان نیستند ، باعث کاهش فشارخون آنها می‌شود.

۶.افراد مبتلا به مشکلات گوارشی: به علت لعاب و قوام ژل مانندی که دارد. باعث بهبود حرکت غذا درسیستم گوارشی وسهولت دفع مدفوع می‌شود.

موارد منع مصرف:

گروه های زیر باید قبل ازمصرف با پزشک خود مشورت کنند:

۱.افراد مبتلا به بیماری های التهاب روده: این افراد باید مقدار فیبر دریافتی خود را کنترل کرده وهنگام تشدید بیماری مصرف دانه چیا را محدود کنند.

۲.افرادی که مشکل بلع دارن:این افراد باید احتیاط کنند وحتما قبل ازمصرف بخیسانند.

۳‌.افرادی که به نعناع، دانه کنجد یا خردل حساسیت دارند:این افراد نیز باید درمصرف احتیاط کنند.

نتیجه گیری:

این دانه ریز مغذی ، مقوی(سوپر فود) فواید بسیاری از قبیل: کاهش وزن ،کنترل قندخون،پیشگیری از بیماری قلبی وعروقی،کنترل فشار خون،یبوست و….. دارد قبل ازاستفاده بهتر است با مشاور تخصصی طب سنتی نیوشا مشورت کنید.